Bazen bir kelime, bir ilişkinin tüm hikâyesini anlatır. Bazen yanlış yazılmış bir harf, yanlış kurulmuş bir cümle gibi, hayatın da yanlış giden yanlarını temsil eder. “Mahfetmek mi mahvetmek mi?” işte böyle bir kelime… Hem dilin doğru kullanımına dair küçük bir ayrıntı gibi görünür, hem de yıkılan dostlukların, biten aşklarin, kırılan kalplerin sessiz özeti olur. Bugün sana bir hikâye anlatacağım. İçinde bir kelimenin gücü kadar, insanın kırılganlığı ve direnci de var.
Bir Kelimenin Hikâyesi: “Mahvetmek”
İstanbul’un telaşlı bir sabahında, iki insanın yolları bir kahve dükkânında kesişti. Biri Ali, diğeri Elif. Ali analitik düşünen, plan yapan, her şeyin çözümünü bulabileceğine inanan bir mühendisti. Elif ise kalbini dinleyen, insan ilişkilerini ince bir ip gibi dokuyan bir psikolog.
İlk konuşmaları bir yazım hatasıyla başladı. Elif, telefon ekranını Ali’ye gösterdi:
— “Bak şu mesaja, ‘mahfetmek’ yazmış… İçim bir garip oldu.”
Ali gülümsedi:
— “Yanlış yazmış işte. Doğrusu ‘mahvetmek’. Bu kadar takılma.”
Ama Elif takılmıştı. Çünkü o kelime sadece bir yazım hatası değil, bir ilişki biçimiydi onun gözünde. “Mahfetmek”, yıkmak, parçalamak, bitirmek demekti. “Mahfetmek” diye yanlış yazmaksa, o yıkımı bile ciddiye almamaktı sanki…
Doğrusu Nedir? Mahvetmek!
Kelimenin Kökü ve Gücü
“Mahv” kelimesi Arapçada silmek, yok etmek anlamına gelir. Bu yüzden “mahvetmek”, bir şeyi yok etmek, geri döndürülemez hâle getirmek demektir. Sadece fiziksel değil, duygusal anlamda da kullanılır:
– “Hayatımı mahvettin.”
– “Bütün planlarını mahvetti.”
Yani bu kelime bir eylemden fazlasıdır; bir duygunun, bir sonucun ifadesidir.
Ali ve Elif: Strateji ile Empatinin Çatışması
Zamanla Ali ile Elif arasında bir ilişki başladı. Başlangıçta farklılıkları birbirini tamamlıyordu: Ali’nin stratejik aklı Elif’in duygusal dünyasına denge getiriyor, Elif’in empatisi Ali’nin planlarını insana dokunan bir yöne taşıyordu.
Ama her ilişki gibi onlarınki de sınandı. Ali, bir projede hata yapmamak için günlerce Elif’le görüşmedi. Elif bunu “önceliklerde ikinci plana atılmak” olarak hissetti. Bir tartışmada Elif gözyaşları içinde söyledi:
— “Beni mahvettin, Ali…”
Ali, sakin ama soğuk bir sesle yanıtladı:
— “Abartıyorsun. Bu kadar büyütme.”
İşte tam o anda, bir kelimenin anlamı onların ilişkisini özetledi. Ali’ye göre “mahvetmek”, somut bir sonuçtu: bir işi batırmak, bir evi yıkmak. Elif’e göreyse bir ruh hâliydi: kırmak, güveni yok etmek, sevgiyi tüketmek.
Bir Kelimenin İki Gerçeği
– Erkek bakışı (çözüm odaklı): “Mahvetmek” somut bir olaydır. Yapılan yanlış düzeltilir, telafi edilir.
– Kadın bakışı (ilişki odaklı): “Mahvetmek” duygusal bir süreçtir. Yıkılan sadece olay değil, güvenin kendisidir.
Bu yüzden bazen bir taraf “Hiçbir şey olmadı” derken, diğeri “Her şey bitti” diyebilir.
Hatalar Gibi, Kelimeler de İnsan Gibi
Elif bir gün eski mesajlarına bakarken gülümsedi. O yanlış yazım –“mahfetmek”– hâlâ duruyordu. Ama artık ona sinirlenmiyordu. Çünkü anlamıştı ki bazen insanlar da kelimeler gibidir: küçük bir harf hatasıyla büyük bir anlam farkı yaratabilirler. Ve o fark, bazen bir ilişkiyi kurtarır, bazen de mahveder.
Ali de bir akşam bir şey fark etti: Elif’in söylediği “Beni mahvettin” cümlesini hep bir suçlama olarak görmüştü. Oysa bu bir çağrıydı. “Beni yeniden kur, beni anla” çağrısı…
Doğru Yazım, Doğru Anlam
Dilimizde küçük bir harf hatası bile anlamı tamamen değiştirebilir. “Mahvetmek” doğru yazımıyla bile güçlü bir kelimeyken, yanlış yazımı onun ciddiyetini hafifletir. Tıpkı bazı insanların “Sadece bir söz söyledim” deyip geçtiği ama karşındakinin dünyasını yıktığı gibi…
Düşündürten Sorular
- Hiç yanlış kullandığınız bir kelime yüzünden birinin kalbini kırdığınız oldu mu?
- Sizce “mahvetmek” sadece bir eylem midir, yoksa bir duygunun yansıması mı?
- Bir ilişkide hataları düzeltmek mümkün müdür, yoksa bazı şeyler bir kez mahvoldu mu geri dönmez mi?
Sonuç: Doğru Kelime, Doğru Yara Bandı Gibi
“Mahfetmek mi mahvetmek mi?” sorusunun cevabı basit: Elbette mahvetmek. Ama mesele sadece imla değil. O kelimeyi nerede, nasıl kullandığımız da önemli. Çünkü kelimeler bazen bir insanı iyileştirir, bazen de yıkar. Tıpkı Ali ile Elif gibi… Bazen bir yazım hatası bir ilişkiyi başlatır, bazen de bir kelime yanlış yerde kullanıldığında her şeyi mahveder.
Şimdi sıra sende: “Mahvetmek” kelimesi senin hayatında nerede duruyor? Yorumlara yaz, birlikte kelimelerin bizi nasıl dönüştürdüğünü konuşalım.